Scharnier- of sleutelelementen in het grondwettelijk recht (Het beginsel van constitutieve autonomie, de artikelen 35 en 195 van de Grondwet) / Eléments charnières ou éléments clés en droit constitutionnel (Le principe de l'autonomie constitutive, les articles 35 et 195 de la Constitution)
Scharnier- of sleutelelementen in het grondwettelijk recht (Het beginsel van constitutieve autonomie, de artikelen 35 en 195 van de Grondwet) / Eléments charnières ou éléments clés en droit constitutionnel (Le principe de l'autonomie constitutive, les articles 35 et 195 de la Constitution)
Uitgever: die Keure / la Charte
Auteurs: A. De Becker, E. Vandenbossche , F-X. Barcena, B. Blero, D. De Jonghe, F. Judo, M. Nihoul, S. Van Drooghenbroeck, J. Velaers
Beschrijving
Details
Website uitgever
Dit verslagboek bevat wetenschappelijke bijdragen, die eerder werden toegelicht op 19 november 2010 op een studiedag in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De bijdragen in dit boek betrachten, in bijzondere tijden in dit land, een overzicht te bieden en een analyse te geven van een aantal cruciale elementen in het Belgisch grondwettelijk recht. Het wetenschappelijke en politieke debat is de laatste maanden en jaren meestal toegespitst op inhoudelijke aspecten van de staatshervorming. De overdracht van bevoegdheden tussen het federale niveau en het niveau van de deelstaten wordt het meest behandeld. Uiteraard zijn deze analyses cruciaal in een jonge federale staat. Niettemin was het de betrachting van dit boek om wetenschappelijke aandacht te besteden aan de spelregels die zulke hervormingen dienen te funderen. Om wijzigingen door te voeren dient een specifiek scharnierartikel te worden gehanteerd: artikel 195 van de Grondwet bepaalt nog steeds dat een logge procedure dient te worden
gevolgd om de Grondwet te wijzigen. Bernard Blero en Emmanuel Vandenbossche bespreken de historische en actuele juridische relevantie van dit artikel. Artikel 35 van de Grondwet wordt in het hedendaagse debat wel frequent vernoemd, maar zelden diepgaand geanalyseerd. Het kan echter de sleutel vormen voor een nieuwe invulling van de federale staatsvorm. De meeste federale staten leggen het zwaartepunt (principieel) bij hun deelstaten. De uitvoering van artikel 35 van de Grondwet zou dit ook tot gevolg hebben. Niettemin dient te worden onderzocht hoe dit mogelijk is in het Belgisch staatsrechtelijk bestel. Sébastien Van Drooghenbroeck en Jan Velaers hebben deze analyse gemaakt. Ten slotte impliceert het tot volle wasdom komen van de deelstaten ook een zekere autonomie op het gebied van de institutionele inrichting. Dit vormt het concept van de constitutieve autonomie. De vraag rijst naar de huidige juridische reikwijdte van dit concept. Marc Nihoul, François-Xavier Barcena en Frank Judo trachten een antwoord op deze vraag te formuleren.
*** *** ***
Ce livre contient les contributions des participants au colloque qui s'est tenu le 19 novembre 2010 à la Chambre des représentants. Ces contributions tendent, à un moment charnière dans l'histoire belge, à analyser d'une façon scientifique des éléments cruciaux du droit constitutionnel belge. Le débat scientifique et politique se limite souvent à l'analyse du contenu des compétences qui ont été transmises et qui pourraient être transmises dans l'avenir. Le présent ouvrage adopte une approche différente et se concentre sur les règles du jeu qui fondent les réformes de l'état. L'article 195 de la Constitution joue un rôle charnière dans la modification de la Constitution. Cet article prévoit une procédure rigide et lourde pour modifier celle-ci. Bernard Blero et Emmanuel Vandenbossche abordent l'importance juridique, historique et actuelle de cet article. L'article 35 de la Constitution est très souvent mentionné dans le débat actuel, mais il manquait, jusqu'aujourd'hui, une analyse approfondie et scientifique de l'ampleur de cet article. Cet article pourrait contenir la clef d'une nouvelle forme d'organisation de l'état. La majorité des états fédéraux place l'épicentre de leurs compétences chez les entités fédérées. La mise en oeuvre de l'article 35 de la Constitution aurait comme conséquence que les entités fédérées deviendraient le centre de gravité dans le fédéralisme belge. Sébastien Van Drooghenbroeck et Jan Velaers examinent les opportunités et les difficultés de cette mise en oeuvre. Finalement, l'épanouissement des entités fédérées implique aussi qu'elles reçoivent des compétences en ce qui concerne l'organisation de leurs institutions, c'est-à-dire l'autonomie constitutive. Marc Nihoul, François-Xavier Barcena et Frank Judo analysent l'ampleur juridique de ce concept.
